Monumenten crashsites Altena

Op 31 juli 1942 stijgt Uffz. Hermann Bolten vanaf Soesterberg op met een Messerschmitt 210-A1. Of op die vlucht ook een tweede bemanningslid meevliegt, is onbekend, waarschijnlijk is het niet.

In zijn vliegboek meldt hij later dat hij die dag om ca. 11.15 uur in de buurt van Neer-Andel motorproblemen krijgt. Hij maakt een noodlanding in de Helenapolder. Een polder die kan worden gesitueerd op de plaats waar nu een rotonde ligt op de kruising van de Neer-Andelseweg in Andel en de N267 tussen Giessen en Heusden.

Bolten is op dat moment geplaatst bij Erprobungsstaffel 210 -ook wel genoemd Versuchskommando 210 en Erprobungskommando 210- in Lechfeld, maar is een aantal (waarschijnlijk twee) dagen op Soesterberg. In zijn “Flugbuch” staat dat hij op dat moment de Me 210 NT+CM vliegt.

Meer informatie te lezen op https://www.wilhelminasluisandel.nl/Oorlog-in-Regio/19441224Giessen/

Missie
Op 13 mei nam de Junkers Ju 87B-1, met Werkenummer 278 en code L1 + ?W, van het 12./Lehrgeschwader 1 deel aan een aanval boven Nederland en werd geraakt, waarna het toestel terugkeerde richting Duitsland.

Crash
De piloot Unteroffizier H.J. Kowatsch en zijn radio-operator Unteroffizier H. Jorzyck probeerden een noodlanding te maken tussen Almkerk en Waardhuizen. Nadat hun toestel eerst een rij knotwilgen raakte, kwam het toestel neer op een akker aan de Laagt. Het toestel brak doormidden. Toegesnelde Nederlandse militairen namen de twee bemanningsleden gevangen. De lichtgewonde Jorzyck werd overgebracht naar een ziekenhuis in Gorinchem.

Op 17 november 1940 kwam Kowatsch alsnog om het leven boven de Noordzee tijdens een aanval op Engeland.

Jorzyck kwam op 27 mei 1942 om het leven in Oekraïne

Missie
Op 6 juni 1944 steeg vanaf RAF Little Snoring, Norfolk, de DH.98 Mosquito FB MK VI NS950 3P? van het 515 Squadron op om 00:05 uur voor een ondersteunende bommenwerpermissie bij Operatie Overlord.

Crash
De Mosquito van Squadron Leader (41479) John Leslie Shaw, 27 jaar (piloot) en Sgt (1623168) Philip Standley-Smith, 34 jaar (navigator), RAFVR, viel ten prooi aan de nachtjagerbemanning van Hptm Heinz Strüning & Oberleutnant Fritz-Konrad Apel, die om 02:32 uur waren opgestegen van Venlo in de Heinkel He 219 A-0 G9+CL. De NS950 crashte achter een boerderij aan de Oude Kerkstraat te Dussen in een sloot. De vliegers werden na de oorlog begraven op de erebegraafplaats Jonkerbos.

De broer van John Leslie Shaw, Richard Ernest Shaw, kwam op 26 mei 1940 om bij de crash van zijn toestel in Noord-Frankrijk. Philip liet een weduwe, Sylvia Eugina Standley-Smith, achter.

Missie
Op 11 november 1943 nam de Amerikaanse B-17F Flying Fortress-bommenwerper, genaamd The Wild Hare 42-30795, vanaf de thuisbasis Great Ashfield in het zuiden van Engeland deel aan een bombardement op rangeerterreinen bij de stad Münster.

Crash
In de buurt van Heusden werd The Wild Hare ’s middags rond 14:40 uur op de terugweg aangevallen door vier Duitse Messerschmitts Bf-109 van Stab I./JG1. Tijdens de missie werd het vliegtuig al aangevallen door Duitse luchtafweer en werd geraakt in de binnenste bakboordmotor, die in brand vloog. De snelheid van het vliegtuig verminderde en het viel uit de formatie, waardoor het een gemakkelijke prooi werd voor Duitse jagers. De piloten McGowan en Bufkin slaagden erin het toestel nog een tijdje in de lucht te houden, maar na de aanval bij Heusden was er geen houden meer aan. 1st Lt. John P. McGowan gaf bevel aan de tienkoppige bemanning om te springen, waarbij één bemanningslid dodelijk werd getroffen. Radiotelegrafist Sgt. James French, hangend aan zijn parachute, werd vermoedelijk door een Duits jachtvliegtuig neergeschoten en overleed voordat hij het ziekenhuis in ‘s-Hertogenbosch kon bereiken. De B-17 crashte uiteindelijk nabij Dussen.

Van de tienkoppige bemanning slaagden uiteindelijk alleen bommenrichter Tom Applewhite en boordwerktuigkundige Malavasi erin uit handen van de Duitsers te blijven en konden ze via een vluchtroute door België en Frankrijk terugkeren naar Engeland. De anderen, behalve French, werden krijgsgevangen gemaakt.

Missie
Op 22 september 1943 steeg de Dornier Do 217M-1 van het 9./KG 2 op van Gilze-Rijen voor een aanval op schepen. Aan boord zaten vier bemanningsleden:
Piloot                    Uffz. Rudolf Sachs (23)          
Waarnemer         Gfr. Rüdiger Kass (20)            
Radiotelegrafist  Ogfr. Willy Arnold (22)            
Boordschutter     Ogfr. Harald Hilpmann (20)   

Crash
Kort nadat het toestel was opgestegen van Gilze-Rijen, crashte het om 01:15 uur nabij Dussen tegen de kanaaldijk in het Rommegat, pal tegenover het toenmalige café “De Blikken Emmer”. De hele bemanning kwam bij deze crash om het leven. Ze liggen begraven op Ysselsteyn, in graven CQ-7-165 tot en met 168.

Deze crash eiste ook een leven op de grond. In het voormalige café kwam Antonius van der Pluijm, een inwoner van Dussen, om het leven. Zijn vader Adriaan werd blind.

Missie
Op 25 februari 1945 steeg de B-25 Mitchell III HD390 VO-U van het Britse 98 Squadron op van Melsbroek B 58 in België voor een bombardementsvlucht op Rees in Noordrijn-Westfalen, Duitsland.

Crash
Rond 09:45 uur crashte de B-25 Mitchell III (HD390) van het 98 Squadron in de Bergse Maas bij Drongelen. Voordat dit gebeurde, was de “U” uit de formatie verdwenen en was het radiocontact verloren gegaan. De piloot van dit vliegtuig was F/O David Hendry Fenner (31). Hij kwam samen met navigator F/Lt. Laurence James Trapp (27) en boordschutter W/O Kevin James Clarke (27) om bij deze crash. Zij liggen begraven op het oorlogskerkhof Jonkerbos in Nijmegen, in de graven 16 J 1 (Fenner) en 16 J 4-5 (Trapp en Clarke).

Een bemanningslid overleefde de crash, namelijk F/Sgt. R. B. Goldsmith, die in Duitse krijgsgevangenschap belandde.

F/O David H. Fenner liet een weduwe achter, Bette Fenner, evenals Navigator/Bommenrichter F/Lt. L.J. Trapp, namelijk Eleanor P. Trapp.

Missie
De Handley Page Halifax MK V-bommenwerper DK257, NA-Q van het 428 Squadron, maakte deel uit van een bombardementsvlucht op Aken, waaraan 374 vliegtuigen deelnamen. Daarvan gingen er 20 verloren.

Crash
In de nacht van 14 juli 1943 werd de Halifax NA-Q van Morgan en zijn bemanning neergeschoten door Duitse nachtjagers. Een deel van de bemanning slaagde erin tijdig uit het toestel te springen. Om 02:00 uur ’s nachts crashte de bommenwerper ten noorden van Genderen.

Piloot F/Lt. D.S. Morgan, boordwerktuigkundige Sgt. D. Brown, navigator F/O. F.H. Ditchburn, radiotelegrafist P/O. B.L. Gillis en bommenrichter Sgt. J.P. O’Leary overleefden het incident.Ze werden allen krijgsgevangen genomen, behalve O’Leary, die uit handen van de Duitsers wist te blijven (Lees hier zijn verhaal).

De lichamen van de beide boordschutters, Sgt. Montague Edwards en Sgt. Thomas Henry Pritchard, zijn nooit geïdentificeerd en worden nog altijd als vermist beschouwd.

Op 4 februari 1944 moet er een Duitse Focke Wulf Fw 190A-7 van het I/JG 26 zijn gecrasht. Maar de details daarvan hebben we niet.

Daardoor staan nog veel vragen open. Heeft de Duitse piloot zich nog in veiligheid kunnen brengen? En wat is er vervolgens met hem gebeurd?

Zijn er aan de grond nog slachtoffers gevallen of gebouwen beschadigd? En waar is de jager precies neergekomen? Er zijn vast nog mensen in Meeuwen die hier wél meer van weten!

Missie
Op 30 juli 1943 voerde de US 8th Air Force een aanval uit op de Messerschmitt-fabrieken in Kassel, met 186 B-17’s. 107 P-47 Thunderbolts van de 4th, 56th en 78th Fighter Group escorteisten deze bommenwerpers op de terugweg ter bescherming. Toen de Thunderbolts de bommenwerpers bij Winterswijk tegenkwamen, werden ze al aangevallen door tussen de 100 en 200 Duitse jagers. De Thunderbolts gingen meteen in de tegenaanval.

Crash
Een enorme luchtslag ontstond waarbij beide partijen verliezen leden. JG26 claimde onder andere een neergeschoten P-47 van de 56th Fighter Group, het vliegtuig van Jack Horton.

Het toestel stortte ongeveer drie kilometer ten zuiden van Werkendam en één kilometer ten westen van Nieuwendijk in de Biesbosch neer, in een gebied dat destijds bekend stond als de Hoge Polder, behorend tot de gemeente Hank. Het was een mooie zomerse dag op 30 juli 1943. Boeren in de omgeving waren bezig met graanoogsten toen om 10:30 uur de P-47 van Jack Horton brandend neerkwam. Het toestel kwam redelijk intact op de grond terecht, maar er ontstond brand.

Willem A. Groenenberg, een verzetsman die in de buurt op het land aan het werk was, snelde onmiddellijk te hulp. Bij zijn poging om de piloot uit het toestel te halen, raakte hij echter zo zwaargewond door een explosie dat hij enkele dagen later, op 3 augustus 1943, op slechts 44-jarige leeftijd aan zijn verwondingen overleed. Hij liet een vrouw en kinderen achter.

Zes weken nadat Jack Horton omkwam, werd zijn dochtertje geboren. Hij werd begraven op Margraten, in vak O, rij 21, graf 2, en werd postuum onderscheiden met de Air Medal en een Purple Heart.

Missie

Op 23 juli 1942 stegen 8 Short Stirlings  van het type MK I van 214 squadron RAF op van de vliegbasis Stradishall voor een bombardement bij Duisburg.

 

Crash

Stirling  W7567  BU-S werd op de heenweg boven Oss aangevallen door een Duitse JU-88 nachtjager.

Pilot Officer Jack Dempsey Peel wist het toestel nog om te keren in een poging veilig naar de UK terug te keren. Dit mocht echter niet zo zijn.
Omstreeks 02.21 uur stortte het vliegtuig neer in de omgeving van de boerderij van Salomon Glerum nabij de polder Kroon en Zalm. Alleen de gewonde marconist Chyriel Fairhall overleefde de crash en kreeg medische hulp van dokter Schols in Werkendam. Daarna werd hij gevangen genomen door de Duitsers. De andere bemanningsleden en ook Pilot Officer Jack Dempsey Peel kwamen  om het leven bij deze crash. 

 

Pilot Plt Off Jack Demsey                                              KIA
Flight Engineer Sgt Denis Frank Dobson                    KIA

Observer Flt Sgt Peter John                                          KIA

Bomb Aimer Sgt H C Fairhall                                        POW
Wireless Operator Sgt Eric Harold Cooper                 KIA
Air Gunner: Sgt John Brown Fleming                          KIA

Air Gunner: Sgt Frederick Arthur William Thorne     KIA

Missie

Op 4 mei 1943 steeg de Vickers Wellington X HE244 AS-D van 166 squadron RAF  om 22.20 uur op van de vliegbasis Kirmington voor het eerste grote bombardement op Dortmund.

 

Crash

Het toestel werd bij Werkendam onderschept door Hptm Hans Dieter Frank (2./NJG1) opgestegen vanaf vliegbasis Gilze Rijen. De Wellington was geen partij voor de Bf 110 G-4 van Frank en het toestel stortte op 5 mei 1943 om 02.38 neer nabij de Kievitswaard in Werkendam. Alle 5 de bemanningsleden kwamen hierbij om. 

 

 

 

Pilot Sergeant Arthur Irving Stark RAFVR                                                      KIA
Navigator Sergeant Dennis High RAFVR                                                        KIA
Bomb Aimer Flight Sergeant Harold Jackson Salisbury RCAF R                 KIA
Wireless Operator / Air Gunner Sergeant James Arthur Beedim RAFVR KIA
Rear Gunner Flight Sergeant Theodore Lafontaine RCAF R                        KIA

Missie
Op 24 april 1944 steeg de Handley Page Halifax MKIII LV 962 QB-X van het 424 (Canadese) Squadron op om 21:41 uur vanaf het vliegveld Skipton-on-Swale (North Yorkshire) voor een bombardementsvlucht op Karlsruhe.

Crash
Op 25 april 1944 om 02:18 uur stortte de Halifax neer in de Nieuwe Polder bij Werkendam. Hierbij kwamen 5 van de 7 bemanningsleden om het leven: piloot F/O Douglas Alexander Crosbie (27); de Australische navigator P/O Patrick Murray Moloney (34) (RAAF); bommenrichter F/O John Evan Tinline (24); boordschutter P/O Zenon Romeo Trudeau en boordschutter P/O Lawrence Joseph Henry Boudreau. Zij liggen begraven op het protestantse kerkhof van Werkendam, rij 8, graven 13-17.

Twee bemanningsleden overleefden de crash: Sgt. C.M.A. Phyall en W/O R.W. Brown, beiden eveneens Canadees. Ze landden met hun parachute in Kille. Phyall raakte daarbij zwaargewond, terwijl Brown helemaal ongedeerd bleef. Beiden werden krijgsgevangen genomen.

Voor meer informatie bezoek de site van de stichting Omzien en Gedenken.

Op 30 juni 2016 werd bij Werkendam het monument voor de neergestorte Lancaster bommenwerper LM508 onthuld. Dit gebeurde op de plaats waar deze neerstortte op 21 juni 1944 en werd geborgen in oktober 2014. Hierbij werd het stoffelijk overschot van Sgt John E. Keogh geborgen. Het monument is gemaakt van onderdelen van het vliegtuig.

 

Meer informatie via de website www.omzienengedenken.nl

Missie
In de avond van 20 juli 1944 steeg de Halifax MKIII MZ312 ZA-E met de bemanning om 23:06 uur op vanaf vliegveld Melbourne in Engeland voor een raid op Bottrop in Duitsland.

Crash
Op de terugweg werd het toestel van achteren aangevallen door nachtjagerpiloot Feldwebel Heinz Misch van de 7./NJG 2, die met een Junkers Ju 88 G-1 vloog en vanaf het vliegveld Volkel was opgestegen, waardoor er brand ontstond in de rechtervleugel.

Op 21 juli om 01:45 uur crashte de Halifax op de oever van de Kreek aan de Molendijk te Wijk. Alle bemanningsleden slaagden erin te springen, behalve de staartschutter, Sgt Francis Tough (22), die reeds dodelijk was getroffen door granaatscherven. Piloot F/O A.H.G. Bond, boordwerktuigkundige Sgt C. Bird, navigator F/Sgt R. Ayton, bommenrichter F/O G.L. Williams en boordschutter F/Sgt K.W. Pope werden door de Duitsers krijgsgevangen genomen. Tough ligt begraven op de Algemene Begraafplaats van Wijk en Aalburg.

Het is niet duidelijk of radiotelegrafist/boordschutter Sgt A. Lowrey ook gevangen is genomen of toch nog heeft weten te ontsnappen, aangezien hij niet voorkomt op de POW (prisoner of war) lijsten.

Realisatie van 12 herdenkingsplaquettes voor vliegtuigcrashes binnen de gemeente Altena in de periode 1940-1945

In de oorlog van 40-45 hebben naar verluid 34 vliegtuigcrashes op Altena en in de Biesbosch plaatsgevonden. 21 van deze 34 zijn met zekerheid en de nodige documentatie vast gesteld

Verder zijn er dus crashes die nader onderzoek behoeven.

De commissie “Herdenkingsplaquettes crashlocaties 40-45 Altena”, onderdeel van de stichting “Oorlogsmonument Verzetsplein” bereid de realisatie voor van herdenkingsplaquettes t.b.v. genoemde vliegtuigcrashes op Altena en in de Biesbosch.

Doelstelling

Als Stichting “Oorlogsmonument Verzetsplein’ hebben wij als doelstelling het behoud van geschiedenis van cultuurhistorische waarden van de periode 1940-1945 binnen de Gemeente Altena, dit door plaatsing van 12 herdenkingsplaquettes op deze manier beschikbaar en zichtbaar te maken voor het algemene publiek en educatie op dit gebied.

Met dank aan onderstaande partijen